Doğanın sunduğu benzersiz tatlardan biri olan murt, halk arasında mersin, hambeles veya hambelis gibi değişik adlarla anılıyor. Akdeniz ikliminin sıcak ve istikrarlı yerlerinde kendiliğinden yetişen bu meyve, lezzetinin yanı sıra sağlık açısından da birçok fayda sunarak dikkatleri üzerine çekiyor. Kendine has kokusu, tadı ve şifalı bileşenleri sayesinde yerel mutfaklarda önemli bir yer edinen murt, sadece meyvesi ile değil, yapraklarıyla da çeşitli kullanım alanları bulabiliyor.
MURT NEDİR VE NERELERDE YETİŞİR?
Maki bitki topluluğuna ait olan murt, doğal ortamında genellikle çalı ya da küçük ağaç olarak görülebilir ve maksimum 5 metreye kadar boylanabilir. Bu bitki, Akdeniz iklimine oldukça iyi bir şekilde uyum sağlayarak, özellikle Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde yaygın bir biçimde yetişmektedir.
İnsan müdahalesi olmaksızın doğal şartlarda gelişebilirken, yeşil yaprakları ve hafif mayhoş tadı ile doğanın sunduğu en nadide meyvelerden biri olarak kabul edilmektedir. Sonbahar ve kış mevsiminde olgunlaşan murt meyvesi, genellikle Ocak ayının ortalarında pazarlarda yerini alır.
MURTUN FAYDALARI NELERDİR?
Bir şifa kaynağı olarak tanınan murt meyvesi ve yaprakları, içerdiği güçlü antioksidan ve uçucu yağlar sayesinde vücuda birçok fayda sağlar. Düzenli olarak tüketildiğinde, bağışıklık sistemini güçlendirmekten sindirimi desteklemeye dek birçok alanda olumlu etkileri vardır.
Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir: Antiseptik nitelikli bileşenleri ile mikroplara karşı savaşarak vücudu enfeksiyonlardan korur.
Solunum yolu hastalıklarına iyi gelir: Kış mevsiminde öksürük, bronşit ve soğuk algınlığı gibi hastalıklarla başa çıkmada yardımcı bir rol üstlenir.
Kalp ve damar sağlığını korur: Dolaşımı iyileştirir, varis oluşumunu engelleyebilir ve kötü kolesterol seviyesini düşürerek kalp hastalıkları riskini azaltır.
Sindirim sistemine faydası vardır: Mideyi yatıştırır, bulantıyı giderir ve iştahı artırabilir.
Cilt sağlığını destekler: Yapraklarından hazırlanan çay, tonik vazifesi görerek akne ve sivilce oluşumunu engeller; bu sayede cilde canlılık kazandırır.
Kan şekerini dengeleyebilir: Diyabet hastaları için faydalı olabilecek bileşenler barındırır ve kan şekerinin stabil hale gelmesine yardımcı olabilir.
İltihapları iyileştirir: Akciğer enfeksiyonlarından cilt sorunlarına kadar birçok iltihaplı hastalığın iyileşmesine katkı sağlar.
MURT NASIL TÜKETİLİR?
Biraz buruk ve hafif ekşi bir tat taşıyan murt meyvesi, çekirdekli yapısı sebebiyle doğrudan avuç avuç yemek yerine çeşitli şekillerde değerlendirilerek tüketilebilir. Murttan en iyi şekilde yararlanmanın bazı önerileri şunlardır:
Çay olarak tüketin: Murt yaprakları kurutulup demlendiğinde, sindirimi destekleyen ve bağışıklığı artıran bir çay elde edilir.
Salatalara ilave edilebilir: Taze olarak doğranıp salatalara eklendiğinde, kendine has aromasıyla farklı bir tat sunar.
Reçel ve marmelat yapılabilir: Tatlı ve ekşi tatları bir araya getiren murt, reçel veya marmelat yapımında kullanılarak kahvaltılara lezzet katar.
Baharat olarak değerlendirilebilir: Kurutulup toz haline getirildiğinde, yemekler ve çaylar için hoş bir aroma sağlar.
Şerbet olarak tüketilebilir: Murt meyvesinden yapılan şerbet, serinletici ve ferahlatıcı bir içecek niteliği taşır.
MURT TÜKETİRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Murt meyvesi sağlık açısından birçok yarar sağlamakla birlikte, fazla tüketimi bazı hafif yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle:
- Aşırı tüketildiğinde boğazda kaşıntı ve dilde yanma hissi yaratabilir.
- Mide hassasiyeti olanların dikkatli tüketmesi önerilir.
- Alerjik reaksiyon riski taşıyan kişilerin, tüketmeden önce dikkat etmeleri önemlidir.
MURT NEREDE BULUNUR?
Murt, özellikle Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde doğal olarak yetişen bir meyvedir. Türkiye’nin diğer bölgelerine de sevk edilen murt, genellikle Ocak aylarında pazar tezgahlarında ve aktarlarda görünmeye başlar.
Sonbaharın en kıymetli hediyelerinden biri olan murt, sunduğu sağlık yararları ve kendine özgü lezzeti ile sofralarda yer bulmaya devam ediyor. Eğer yolunuz Akdeniz Bölgesi'ne düşerse, doğada kendiliğinden yetişen bu eşsiz lezzeti tatmayı unutmayın!
