Son zamanlarda Türkiye'nin dış politika hamleleri, uluslararası medya tarafından yoğun bir ilgiyle izlenmeye devam ediyor.
Türkiye'nin bölgesel ve küresel olaylar üzerindeki etkisi, dünya çapında dikkatli bir şekilde gözlemleniyor.
"TÜRKİYE, KÜRESEL SORUNLARDA TEMEL ÜLKE"
Essex Üniversitesi'nden Profesör Natasha Lindstaedt'in yazdığı "Türkiye, çok sayıda küresel problemin çözümünde merkezi rol üstleniyor" başlıklı makale, dikkat çekici bulgular içeriyor.
Lindstaedt, Türkiye'nin Suriye ve Ukrayna çatışmalarında artan bir çözümleyici rol oynadığını belirtilerek, "Türkiye, Avrupa, ABD ve Rusya ile yaptığı anlaşmalar sonucunda dış politikada stratejik bir konum elde ederek uluslararası platformda öne çıkan bir arabulucu haline geliyor." ifadesini kullandı.
"TÜRKİYE, RUSYA, İRAN VE SURİYE İLE SIKI İLİŞKİLER GELİŞTİRDİ"
Makalenin bazı çarpıcı başlıkları şöyle sıralandı;
"Asya ve Avrupa'nın kesişme noktasında bulunan Türkiye, birçok ülke için stratejik bir değer taşıyor; bu da onu akıllı bir müzakereci olarak tanımlıyor. 2000'lerin başından itibaren iş birliğine dayalı bir dış politika benimseyen Türkiye, ekonomik ilişkileri ön planda tutarak Rusya, İran ve Suriye ile sıkı bağlar oluşturdu. NATO üyesi ve Avrupa Birliği ile önemli bir ticaret ortağı olan Türkiye, buna ek olarak Rusya, Ukrayna, Çin ve Orta Doğu'daki ülkelerle de kuvvetli ilişkiler sürdürmektedir.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'IN YAKLAŞIMI
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dostları ve rakipleriyle eşit mesafede durabilmesi, Türkiye'ye önemli bir stratejik esneklik kazandırmıştır.
"TÜRKİYE, MOSKOVA ÖNÜNDE EĞİLMEDİ"
Türkiye, Rusya'nın en büyük ikinci ticari ortağıdır. Ankara, Rus doğalgazı ve finans sistemine bağımlılığını sürdürmekte ve Moskova ile yılda 60 milyar dolara yakın ticaret ödemesi yapmaktadır. Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkiler, 1995 yılından bu yana önemli ölçüde gelişim göstermiştir. Bu tarihten itibaren Türkiye, Rusya ile işlevsel bir ortaklık sürdürmekte, fakat Moskova'ya boyun eğmemektedir.
Türkiye, Rusya'nın Suriye'deki askeri üsleri olan Tartus ve Hmeymim'e karşı çıkmakta ve Suriye'nin kuzeyindeki hava sahasını kontrol etmesi nedeniyle Moskova'nın erişimini kısıtlama yeteneğine sahiptir. Ek olarak, kuzey Suriye'deki İdlib bölgesinde etkinlik gösterip Rusya'nın nüfuzunu sınırlamıştır. 2020 yılında İdlib'deki Türk SİHA saldırıları, Suriye muhalefetine destek sağlamış ve Rusya'nın bölgedeki faaliyetlerini geri püskürtmiştir.
KARADENİZ'DE TÜRKİYE'NİN STRATEJİK AVANTAJI
Ukrayna savaşında Karadeniz'deki üstünlük, Türkiye'nin Montrö Sözleşmesi'ni uygulama yeteneğiyle pekişti ve bu durum milyonlarca ton tahılın güvenli bir şekilde geçişini sağlamanın yanı sıra Rusya'nın deniz gücünü de kısıtladı.
Türkiye, Kırım'ın Rusya'nın eline geçmesini tanımıyor ve 5 milyondan fazla Türk vatandaşının Kırım Tatar kökenli olması dolayısıyla bu bölgeye özel bir hassasiyet gösteriyor. Bunun yanı sıra, Ukrayna'ya Bayraktar TB2 insansız hava araçları ve diğer askeri teçhizat desteği sağlamaktadır.
Türkiye, Ukrayna'nın bağımsızlığını koruyarak Rusya'nın Karadeniz'deki etkisini dengeleme gayesi gütmektedir. Bu çerçevede, NATO ile iş birliği yaparak Ukrayna'nın direncini desteklemeye çalışıyor. Türkiye, uygun koşullar sağlandığında barış gücü olarak belirli bir ateşkes sonrası çözüme katkıda bulunmaya hazırlığını ifade etmektedir.
SURİYE İLE İLİŞKİLER
Türkiye, Suriye ile olan ilişkilerinde pragmatik bir tutum sergileyerek zaman zaman Esad karşıtı muhalefet gruplarını destekleyerek Suriye'deki stratejik hedeflerine ulaşmaya çalışmıştır. Suriye'deki çatışma, Türkiye'ye çeşitli diplomatik avantajlar sağlarken, Ukrayna'daki dinamikler de Türkiye'nin Batılı müttefiklerinden daha fazla ekonomik ve diplomatik imtiyaz elde etmesine katkı sağlamıştır.
BATI İLE İLİŞKİLER VE ENERJİ STRATEJİLERİ
Türkiye, Ukrayna’daki çatışmaları avantaja çevirerek Batı’dan diplomatik ve ekonomik konularda ödünler koparmaya gayret ediyor. Ayrıca, ABD'nin NATO içindeki azaltmalarını fırsat bilerek Avrupa ile ilişkilerini güçlendirmeye çalışıyor.
Karadeniz ve Doğu Akdeniz’deki doğalgaz rezervlerinin keşfiyle enerji alanında bağımsızlık hedefliyor. Trans-Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) projesi üzerinden Kafkaslar, Orta Asya ve Rusya'dan Avrupa'ya doğalgaz taşımak için bir enerji merkezi olma amacını güdüyor.
"TÜRKİYE, NATO'NUN GÜÇLÜ BİR ASKERİ ORTAĞIDIR"
Türkiye, ABD ile olan ilişkilerini stratejik hedefleri doğrultusunda şekillendirerek, Ortadoğu’daki kritik rolünü güçlendirmeye çalışmaktadır. 2019 yılında Suriye’nin kuzeyindeki operasyon sırasında ABD güçlerine yönelik ateş açmış olmasına rağmen Washington'dan herhangi bir askeri yanıt gelmemiştir. Türkiye’nin 2019’da düzenlediği kuzeydoğu Suriye operasyonları, ABD’nin bu durumlardaki kayıtsızlığı ile dikkat çekmiştir. Ayrıca, NATO üyesi bir ülke olarak Türkiye, güçlü bir askeri kapasiteye sahip olup, ABD ile savunma iş birliğini artırmak için çabalarını sürdürüyor.
"HEMEN HERKESİN YANINDA OLMAK İSTEĞİYLE GÜÇLÜ BİR AKTÖR"
G20 üyesi ve dünyanın en büyük 20 ekonomisi arasında yer alan Türkiye, diplomatik ve askeri tesirini artırma niyetindedir. Türkiye, küresel sorunların çözümünde etkisini artırmaya devam ediyor. İçindeki zorluklara rağmen dış politikada önemli bir denge unsuru haline gelen Türkiye, Rusya, ABD ve Avrupa ile ilişkilerinde esnek bir strateji sergiliyor. Bugün, geniş bir jeopolitik yapı içinde her taraf, Türkiye'yi kendi yanında görmek istemektedir."
